Adana'da Mevsimlik Tarım İşçilerinin Çocuklarının Yaşam Koşullarının İyileştirilmesi
İstanbul Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin “Adana’da Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çocuklarının Yaşam Koşullarının Çocuğun İyi Olma Hali Perspektifinden İyileştirilmesi” projesi, Bernard van Leer Vakfı desteği ve Çukurova Kalkınma Ajansı işbirliğiyle 2016 yılında başladı. Çukurova'da mevsimlik tarım işçilerinin yoğun olarak yaşadıkları üç çadır alanında yürütülen saha araştırması ile özellikle 0-8 yaş çocukların ve ebeveynlerinin ihtiyaçlarının tespit edilmesi yanı sıra Türkiye'de mevsimlik tarım işçiliğinin yaygın olduğu diğer alanlarda da ihtiyaç belirlemede güvenle kullanılabilecek bir araştırma modelinin geliştirilmesi amaçlandı. Araştırma bulguları ve çözüm önerilerini içeren rapor “Ben Kendim Büyüdüm Demiyorum” başlığıyla yayımlandı.
Saha araştırmasının sonuçlarına dayanarak tüm paydaşların katılımıyla çocuk işçiliği başta olmak üzere sorunların çözümü için birlikte hareket etmek; çalışan ve çalışma riski olan çocukları eğitim sistemi içinde destekleyebilmek için eğitimcilere yönelik bir elkitabı geliştirilmesi hedeflendi.
Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi Araştırma ve Model Geliştirme Projesi
"Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi Araştırma ve Model Geliştirme Projesi" 2017 yılından beri İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi tarafından Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi iş birliğiyle yürütülmektedir. Çalışan çocukların yaşadığı sorunları tüm boyutları ile anlamak amacıyla 2017 yılında İstanbul’da Bağcılar ve Küçükçekmece’de bir saha araştırması gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın çocuk işçiliği alanında yapılacak diğer araştırmalara ışık tutmasını temenni ediyoruz. Bu iki bölgede çalışan çocukların durumunu ortaya çıkarmanın sınırlılıklarını ve güçlüklerini bilmekle beraber hem çocuklara hem de çalışan çocukların ebeveynlerine yönelik bu saha araştırmasının, Türkiye’de çocuk işçiliğini anlamaya dair önemli ipuçları sunabileceğini ve çocuk işçiliğini önlemeye dair mücadelede doğru politikaların ve uygulamaların izlenmesine katkı sunabileceğini umuyoruz. Saha çalışmasının ardından 2018 senesinde başlayan uygulama projesinde; yerelde çocuk işçiliğini önlemeye dair çalışmalar yapan kurumları güçlendirmeye yönelik çalışmalar yapmak, çalışma riski altındaki çocukların okula devamlılığını sağlamak ve toplumda çocuk işçiliğine dair bilinç uyandırmak gibi amaçlar etrafında hareket edilmiştir. Bu amaçlar doğrultusunda Bağcılar Belediyesi, Bağcılar Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Bağcılar Kızılay Toplum Merkezi gibi kurumlarla ortaklıklar kurulup bu kurumlarda çalışan kişilere yönelik çocuk işçiliğini önlemeye dair eğitimler yapılmıştır. Çalışma riski altındaki çocukların okula devamını arttırabilmek ve çok boyutlu bir yaklaşım için “Kapsayıcı ve Katılımcı Okullar için Eğitimcilere Yönelik Çocuk İşçiliği ve Ayrımcılıkla Mücadele Rehberi” hazırlanmıştır. Tüm bunlarına yanı sıra toplumda bir bilinç uyandırmak amacıyla da çocuk işçiliğini önlemeye dair giriş seviye bilgiler içeren bir online eğitim modülü hazırlanmıştır. Projenin 2019 senesinde Bağcılar’da ilgili tüm aktörlerin ve çocuk işçiliğine müdahale süreçlerinin haritalandırılması ve geliştirilen Kapsayıcı Eğitim Rehberi’nin ve online eğitimin yaygınlaştırılması hedeflenmektedir. Yine 2019 senesi yaz döneminde Bağcılar Kızılay Toplum Merkezi ortaklığıyla çalışma riski olan çocuklara yönelik pilot yaz okulu çalışması planlanmaktadır. Proje Ekibi: Ayşe Beyazova, Ayşegül Kanal, Begüm Sonbahar, Gizem Külekçioğlu, Gözde Durmuş, Pınar Uyan Semerci
Türkiye'de Çocuk İşçiliği ile Mücadele Yılı 2018 Değerlendirme Buluşması
T.C. Başbakanlığı tarafından, 2018/3 sayılı genelge ile 2018 yılı “Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Yılı” ilan edildi. İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi ve Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi olarak hem 2018’de yapılanları paylaşıp değerlendirmek hem de bundan sonrasını planlamak için alanda çalışanlarla bir araya gelerek 12 Ocak 2019'da "Türkiye’de Çocuk İşçiliği ile Mücadele Yılı 2018 Değerlendirme Buluşması"nı gerçekleştirdik.
Etkinlikte 2018 yılında çocuk işçiliği konusunda yürütülen önleme, mücadele ve farkındalık yaratma alanlarındaki çalışmalar sunuldu. Sivil toplum ve akademiden katılımcıların sunumlarının özeti rapor şeklinde yayımlandı.
Mevsimlik İşçi Göçü İletişim Ağı (MİGA)
MİGA, mevsimlik işçi göçü alanında çalışan araştırmacılar, akademisyenler ile yerel, ulusal ve uluslararası ilgili kamu ve özel kurumların, sivil toplum kuruluşlarının ve ilgili sosyal tarafların temsilcileri ve bireylerden oluşmaktadır. MİGA, Haziran 2010’dan itibaren alanda çalışan üyeleriyle düzenli toplantılar gerçekleştirmektedir. Sekretaryası İstanbul Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından yürütülen MİGA, Haziran 2010’dan itibaren alanda çalışan üyeleriyle düzenli toplantılar gerçekleştirmektedir.
MİGA ile mevsimlik işçi göçü konusunda var olan durum ile ilgili bilgi toplamak ve değerlendirme yapmak; göç eden işçilerin ve ailelerinin yaşadığı sorunlara dikkat çekerek kamuoyu oluşturmak; ilgili tüm tarafları sorumluluklarını yerine getirmeye ve çözüm yolları aramaya çağırmak ve alanda çalışanlar arasındaki iletişimi arttırmak amaçlanmaktadır. MİGA; emek sömürüsüne karşı, çocuk işçiliğine karşı, etnik, bölgesel ve dinsel ayrımcılığa karşı ve toplumsal cinsiyet temelli prensipler ile hareket eder.
Eşitsiz Bir Toplumda Çocukluk: Çocuğun İyi Olma Halini Anlamak
Yayının amacı, çocukların ‘iyi olma hali’ yaklaşımı çerçevesinde yaşam hakkı başta olmak üzere tüm haklarını sağlamanın toplumun en temel görevi olduğu fikrini vurgulamak. 18 aylık bir araştırmanın sonucu olan çalışma, bulguların ortaya koyduğu sorunları çözebilecek sosyal politikalar geliştirilmesine yol açması dileğiyle yapılmıştır.
Araştırma Ekibi: Pınar Uyan Semerci, Serra Müderrisoğlu, Abdullah Karatay, Başak Ekim Akkan, Zeynep Kılıç, Burcu Oy, Şaylan Uran.